O terapii CBT

Czym jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT)?

Główną ideą podejścia poznawczo-behawioralnego jest przekonanie, że myśli, emocje i zachowania człowieka wpływają na siebie wzajemnie, tworząc wzorce zachowań, które nie zawsze są właściwe. Każdy z nas doświadczając różnych sytuacji odczuwa cały szereg emocji. Te emocje, pojawiając się regularnie w konkretnej sytuacji, najczęściej sprawiają, że podejmujemy pewne działania. Z czasem ten schemat zachowania utrwala się, powodując że na daną emocję reagować możemy „automatycznie” konkretnym zachowaniem. Zdarza się również, że znajdując się w różnych sytuacjach, kopiujemy zachowania innych, nieświadomie wdrażając je we własnym życiu.

Po pewnym czasie, na nowe wydarzenia reagujemy wiec tak, jak się do tego przyzwyczailiśmy, często nie zdając sobie sprawy z tego, że ranimy tym innych lub przysparzamy sobie kłopotów.
Jednak skoro nasze zachowanie jest wyuczone, można je zmodyfikować lub wręcz się go „oduczyć”.

W terapii poznawczo behawioralnej wykorzystywane są właśnie mechanizmy uczenia się – pomaga ona nabyć nową wiedzę o sobie oraz nauczyć się nowych zachowań. Psychoterapeuta wchodzi w rolę trenera i powiernika, który pomaga opracować nowy plan funkcjonowania i wspiera w stopniowym wprowadzaniu tych zmian w życiu codziennym. Energia i czas psychoterapii koncentrują się na bieżących, aktualnych problemach. Nie szuka się ich na siłę.


Jakie są główne założenia stojące za terapią CBT?

Główną ideą podejścia poznawczo-behawioralnego jest przekonanie, że myśli, emocje i zachowania człowieka wpływają na siebie wzajemnie, tworząc wzorce zachowań, które nie zawsze są właściwe. Każdy z nas doświadczając różnych sytuacji odczuwa cały szereg emocji. Te emocje, pojawiając się regularnie w konkretnej sytuacji, najczęściej sprawiają, że podejmujemy pewne działania. Z czasem ten schemat zachowania utrwala się, powodując że na daną emocję reagować możemy „automatycznie” konkretnym zachowaniem. Zdarza się również, że znajdując się w różnych sytuacjach, kopiujemy zachowania innych, nieświadomie wdrażając je we własnym życiu.

Po pewnym czasie, na nowe wydarzenia reagujemy wiec tak, jak się do tego przyzwyczailiśmy, często nie zdając sobie sprawy z tego, że ranimy tym innych lub przysparzamy sobie kłopotów.

Jednak skoro nasze zachowanie jest wyuczone, można je zmodyfikować lub wręcz się go „oduczyć”. W terapii poznawczo behawioralnej wykorzystywane są właśnie mechanizmy uczenia się – pomaga ona nabyć nową wiedzę o sobie oraz nauczyć się nowych zachowań. Psychoterapeuta wchodzi w rolę trenera i powiernika, który pomaga opracować nowy plan funkcjonowania i wspiera w stopniowym wprowadzaniu tych zmian w życiu codziennym. Energia i czas psychoterapii koncentrują się na bieżących, aktualnych problemach. Nie szuka się ich na siłę.


Jak to się wszystko odbywa?

W terapii poznawczo -behawioralnej na początku procesu współpracy określa się cele terapii oraz konkretne problemy, którymi Klient chce się zając w procesie. Klient wraz z terapeutą na początkowych spotkaniach ustala więc obszar, wokół którego koncentrują się następne spotkania. W dalszym toku pracy terapeuta stosuje strategie terapeutyczne, które mają za zadanie pomóc Klientowi rozpoznać charakterystyczne dla niego wzorce zależności pomiędzy jego myśleniem, odczuwanymi przez niego emocjami i podejmowanym w konsekwencji zachowaniami. Rozpoznanie tego wzorca jest niezwykle istotne, gdyż to właśnie on odpowiada za podtrzymywanie doświadczanych trudności w funkcjonowaniu osoby z depresją, fobią czy innym problemem.

Techniki wykorzystywane podczas terapii wymagają aktywnej pracy pacjenta, także (a może nawet przede wszystkim) między sesjami. Zadaniem może być np. monitorowanie swoich myśli i emocji w różnych sytuacjach, weryfikowanie swoich dotychczasowych przekonań czy testowanie nowych.

Oczywiście tempo i zakres terapii zależą od pacjenta – terapeuta nie zaleci żadnych działań, na które pacjent nie wyrazi zgody. W terapii CBT ważne jest to, że w trakcie sesji pacjent może ćwiczyć i rozwijać nowe umiejętności, które mogą mu służyć nawet po zakończeniu procesu psychoterapii. Dzięki temu zmniejsza się możliwość nawrotu problemów i związanych z nimi objawów.

Można powiedzieć że w ramach terapii poznawczo–behawioralnej terapeuta i Klient działają jak zespół badawczy i wspólnie poszukują nieoptymalnych sposobów myślenia, czucia i zachowania się oraz sposobów najskuteczniejszej i najlepszej dla klienta/pacjenta ich zmiany.

Psychoterapię tę można zatem stosować zarówno w celu leczenia zdiagnozowanych zaburzeń psychicznych jak i w celu lepszego rozumienia siebie i lepszego wykorzystania swojego potencjału.


Komu najlepiej służy terapia poznawczo behawioralna (CBT)?

Terapia jest bardzo skuteczna w leczeniu zaburzeń bazujących na lęku i depresji. To terapia bardzo skuteczna i dlatego najczęściej wykorzystywana jest w pracy z osobami cierpiącymi z powodu fobii, lęków napadowych, nerwic, depresji czy zaburzeń kompulsywno-obsesyjnych. Ten rodzaj terapii dobrze sprawdza się również w leczeniu depresji poporodowej lub jako technika radzenia sobie ze stresem.


Jakie cele i efekty ma terapia poznawczo behawioralna (CBT)?

Terapia jest bardzo skuteczna w leczeniu w leczeniu zaburzeń bazujących na lęku i depresji. To terapia bardzo skuteczna i dlatego najczęściej wykorzystywana jest w pracy z osobami cierpiącymi z powodu fobii, lęków napadowych, nerwic, depresji czy zaburzeń kompulsywno-obsesyjnych. Ten rodzaj terapii dobrze sprawdza się również w leczeniu depresji poporodowej lub jako technika radzenia sobie ze stresem.


Jak długo trwa terapia poznawczo behawioralna (CBT)?

Terapia jest ograniczona w czasie: może trwać od 6 tygodni do 12 miesięcy, przybliżoną liczbę sesji ustala się na jednym z pierwszych spotkań. Każdorazowo decyzja o przewidywanym czasie trwania psychoterapii podejmowana jest wspólnie przez Klienta i Psychoterapeutę.
Sesje odbywają się co tydzień lub (w wyjątkowych przypadkach) co dwa tygodnie.

Sesja trwa 50 min.

Barbara Lehwark - ZnanyLekarz.pl